Per 1 oktober 2025 is de Europese day-ahead elektriciteitsmarkt overgestapt van uurprijzen naar kwartierprijzen. Dat betekent dat de markt niet langer 24, maar 96 prijsmomenten per dag kent. Deze ogenschijnlijk technische wijziging heeft merkbare gevolgen voor alle partijen die zelf actief zijn op de energiemarkten – van producent tot verbruiker.
Om te duiden wat er verandert en hoe bedrijven hier strategisch mee kunnen omgaan, spraken we met Jasper, developer bij Emmett Green en specialist in energiebeheer en live aansturing van batterijen, energyhubs, zonnedaken, windturbines, e-boilers en laadpleinen.
Wat is er precies veranderd?
De day-ahead markt (DA) is het Europese handelsplatform waarop energieproducenten, leveranciers en aggregators hun verwachte productie of verbruik voor de volgende dag aanbieden. Tot nu toe gebeurde dat per uur, maar sinds 1 oktober wordt de prijs per 15 minuten vastgesteld.
“Er ontstaat een veel fijnmaziger prijsvorming,” licht Jasper toe. “Dat maakt de markt efficiënter en realistischer, maar ook complexer. Bedrijven moeten voortaan per kwartier kunnen voorspellen, plannen en handelen. Zonder goede automatisering is dat niet meer bij te houden.”
De overstap naar kwartierprijzen zorgt ervoor dat de markt beter aansluit op de realiteit van een energiesysteem waarin duurzame, fluctuerende bronnen zoals zon en wind domineren. Omdat de productie binnen een uur sterk kan variëren, reageert de markt nu directer op dat dynamische aanbod.
Waarom is deze stap gezet?
Voorheen werd de elektriciteitsprijs vooral bepaald door de vraag: fossiele centrales konden hun productie vrij eenvoudig op- of afschalen. In het huidige en toekomstige energiesysteem hangt de prijsbepaling ook af van het aanbod van zon en wind.
“Om het elektriciteitsnet stabiel te houden, moet vraag en aanbod steeds sneller op elkaar worden afgestemd,” zegt Jasper. “De kwartierhandel is daarin een logische volgende stap. Ze maakt het systeem nauwkeuriger, responsiever en beter koppelbaar aan de rest van Europa.”
Andere Europese markten werkten al met kwartierprijzen, waardoor de integratie tussen landen nu verder wordt versterkt. Dat leidt tot betere prijssignalen en efficiëntere handel met de buurlanden. Het sluit ook beter aan bij de markten die op kortere tijdschalen werken, en maakt de energiemarkten een beter aansluitend geheel.
“De day-aheadmarkt weerspiegelt zo beter de waarde van elektriciteit, maar het meedoen wordt ook complexer. Zonder automatische aansturing met een EMS is dat niet meer bij te houden”
Wat is de impact op marktpartijen?
De overgang naar kwartierhandel biedt vooral kansen voor bedrijven met flexibele energie-assets zoals batterijen, e-boilers en laadpleinen. Waar tot voor kort 24 biedmomenten per dag golden, één voor ieder uur, moeten deze partijen nu 96 biedingen doen. Dat vraagt om slimme automatisering van de energie inkoop.
“Wie nog per uur biedt, mist driekwart van de prijsmomenten,” zegt Jasper. “De markt beloont partijen die snel en nauwkeurig kunnen reageren.”
Voor producenten met zon- of windvermogen betekent dit dat hun biedstrategie beter moet aansluiten op het wisselende opwekprofiel. Voor grote verbruikers verschuift het energiebeheer naar continue marktoptimalisatie – gestuurd door real-time data. Hierin kan het slim sturen van flexibele assets verschil maken, omdat deze actief kunnen reageren op de marktprijs.
“Ons live-EMS voorspelt de day-ahead prijzen, bepaalt de juiste biedstrategie en stuurt assets automatisch aan”
Daarnaast wordt market stacking belangrijker: het optimaal combineren van day-ahead, intraday en onbalansmarkten. Een geavanceerd EMS bepaalt automatisch waar flexibiliteit op elk moment de meeste waarde heeft – of dat nu is door te bieden op de day-ahead, te corrigeren in de intraday of te reageren op de verwachte onbalans in het net. Zo verandert flexibiliteit van een operationele optie in een strategisch verdienmodel.
Slim inspelen met EMS van Emmett Green
Om effectief te kunnen opereren in deze nieuwe realiteit het geautomatiseerd energiemanagement van Emmett Green onmisbaar. Het Energy Management Systeem (EMS) van Emmett Green is ontworpen om complexe energielandschappen – met uiteenlopende assets – centraal te optimaliseren en aan te sturen.
Het systeem analyseert historische gegevens, weersvoorspellingen en actuele marktprijzen om de optimale strategie te bepalen en die direct uit te voeren. Daarbij maken we gebruik van de laatste ontwikkelingen, waaronder in machine learning en artificial intelligence (AI).
“Ons live-EMS voorspelt de day-ahead prijzen, bepaalt de juiste biedstrategie en stuurt assets automatisch aan,” legt Jasper uit. “Dat gebeurt continu, en op basis van de laatste marktinformatie. Daardoor worden beslissingen niet alleen sneller, maar ook beter onderbouwd.”
Dankzij digital twin-simulaties kunnen strategieën vooraf worden getest en getraind met echte energiedata, zodat de gekozen aanpak zowel technisch als economisch optimaal is. Het resultaat: een dynamisch energiesysteem dat in real-time inspeelt op marktkansen, risico’s beperkt en rendement maximaliseert.
Van complexiteit naar controle
De overgang naar kwartierhandel betekent voor bedrijven met flexibele energie-assets kansen, mits hun systeem daar goed op voorbereid is. Het EMS van Emmett Green zorgt voor de juiste, rendabele aansturing.
Naast technologie biedt Emmett Green volledige ondersteuning: van ontwerp en installatie tot monitoring, financiering en strategische optimalisatie. Bedrijven behouden zo het overzicht én profiteren van maximale marktwaarde, zonder zich te verliezen in de toenemende complexiteit van het energielandschap.
“Onze technologie maakt het mogelijk om energiebeheer niet als kostenpost te zien, maar als een verdienmodel waarbij je de maatschappij ook nog helpt effecten van congestie te verzachten” besluit Jasper. “Dat is waar de markt naartoe beweegt – en waar wij onze klanten op voorbereiden.”
Nog niet iedereen beweegt mee
Opvallend is dat sinds de invoering van kwartierprijzen veel marktpartijen nog steeds in blokken van een uur blijven bieden. “Daarmee laten ze waarde liggen,” zegt Jasper. “De organisaties die nu al kwartierstrategieën en geautomatiseerde aansturing inzetten, realiseren aantoonbaar betere resultaten. Dat verschil zal de komende tijd alleen maar verder toenemen.”
De overstap naar kwartierprijzen markeert een nieuwe stap in de energiemarkt.
Waar snelheid, data en automatisering de sleutel zijn tot succes, biedt het live-EMS van Emmett Green bedrijven de instrumenten om met vertrouwen te opereren in een steeds dynamischer energiesysteem.
Veelgestelde vragen
De overgang naar kwartierhandel op de Day-Ahead markt ging in op 1 oktober 2025. Vanaf dat moment worden prijzen elke 15 minuten bepaald in plaats van elk uur.
Een EMS verzamelt real-time data van uw flexibele energieassets, voorspelt de marktsituatie en neemt vervolgens automatisch de meest optimale beslissingen. Dit stroomlijnt het hele proces van energiehandel en maakt real-time optimalisatie realiteit.
De cybersecurity van het EMS wordt te allen tijde zorgvuldig gewaarborgd. Communicatie tussen systemen vindt uitsluitend plaats via beveiligde verbindingen, zoals VPN-tunnels, beveiligde datapipelines en versleutelde API-endpoints. Daarnaast werken wij uitsluitend samen met leveranciers die voldoen aan de hoogste cybersecurity-eisen en relevante standaarden.
Het EMS van Emmett Green is ontworpen om te handelen op onder andere day ahead, intraday, onbalans en redispatch. Dit zijn markten waar energie wordt verhandeld op de dag zelf (intraday) of waar afwijkingen van geplande verbruik/productie worden afgerekend (onbalans). Naast deze markten kunnen we redispatch organiseren via GOPACS, waarbij we signalen van de netbeheerder gebruiken om netcongestie direct tegen te gaan. Hierdoor kan het EMS de energiestrategie optimaliseren op alle markten tegelijk.
Het EMS van Emmett Green is onafhankelijk van energieleveranciers en kan met de producten van verschillende leveranciers werken. Er is dus geen sprake van vendor lock-in door het EMS van Emmett Green te gebruiken.
Bedrijven met een hoger energieverbruik, flexibele processen of eigen energieopwekking profiteren het meest van geautomatiseerd energiebeheer om te reageren op prijsfluctuaties. De toenemende complexiteit van de markt, en de snelle uitrol van batterijen, laadpalen en e-boilers maakt het voor steeds meer partijen onmisbaar om met een EMS de locatie aan te sturen.
Jazeker, vooral bedrijven met flexibele processen zoals koelhuizen, bakkerijen of productiebedrijven kunnen hun energieverbruik verschuiven naar goedkopere kwartieren.
De toegevoegde waarde van een variëren per bedrijfsgrootte en complexiteit, net als de kosten. Benieuwd wat de impact voor uw locatie kan zijn? Neem contact op, we denken graag mee.
U kunt contact met ons opnemen voor een vrijblijvend adviesgesprek. Onze specialisten brengen uw situatie in kaart en presenteren een business case op maat.